Gabinet fizjoterapii - interpretacja warunków lokalowych NFZ 2019
Dnia 9 maja 2017 r. weszło w życie rozporządzenie zmieniające ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej. Rozporządzenie bezpośrednio dotyczy wymogów jakie musimy spełnić chcąc starać się o umowę z NFZ czyli wziąć udział w tak zwanym kontraktowaniu.
Na podstawie art. 31d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, z późn. zm.2) zarządza się, co następuje: § 1. W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej (Dz. U. poz. 1522 oraz z 2016 r. poz. 2162) w załączniku nr 1 do rozporządzenia lp. 1 i 2 otrzymują brzmienie.
Co autor miał na myśli? Jakie są zmiany? Jakie wymagania trzeba spełnić? Jakie wyposażenie gabinetu fizjoterapii i rehabilitacji trzeba posiadać? W niniejszym artykule postaramy się opisać i odpowiedzieć na większość pytań, które trafiają do nas od osób starających się o kontrakt z NFZ.
Warunki lokalowe
Oprócz wymogów lokalowych jakie określa ustawa o działalności leczniczej jakie musimy spełnić, (ponieważ zawód fizjoterapeuty wymaga prowadzenia takiej działalności - Ustawa o zawodzie fizjoterapeuty) NFZ określa wspólne i odrębne warunki lokalowe dla fizjoterapii w warunkach ambulatoryjnych (fizjoterapia ambulatoryjna) oraz dla lekarskiej ambulatoryjnej opieki rehabilitacyjnej (porada lekarska rehabilitacyjna).
Udogodnienia dla pacjentów (w tym z niepełnosprawnością ruchową)
Wymóg nr 1
"przy wejściu do obiektu znajdują się dojazdy oraz dojścia dla świadczeniobiorców z niepełnosprawnością ruchową"
Powstaje pytanie jakie wymogi mają spełniać dojazdy?
Odpowiedzi należy szukać w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie określa maksymalne procentowe % nachylenie pochylni do ruchu pieszego i dla osób niepełnosprawnych poruszających się przy użyciu wózka inwalidzkiego. Przykładowo, wewnątrz budynku lub pod dachem % nachylenia pochylni o maksymalnej wysokości do 0,5 m wynosi 10%.
Dodatkowo pochylnie przeznaczone dla osób niepełnosprawnych powinny mieć szerokość płaszczyzny ruchu 1,2 m, krawężniki o wysokości co najmniej 0,07 m i obustronne poręcze odpowiadające warunkom określonym w § 298, przy czym odstęp między nimi powinien mieścić się w granicach od 1 m do 1,1 m. Długość poziomej płaszczyzny ruchu na początku i na końcu pochylni powinna wynosić co najmniej 1,5 m. Powierzchnia spocznika (podestu) przy pochylni dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich powinna mieć wymiary co najmniej 1,5 x 1,5 m poza polem otwierania skrzydła drzwi wejściowych do budynku. Krawędzie stopni schodów w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i użyteczności publicznej powinny wyróżniać się kolorem kontrastującym z kolorem posadzki. W budynkach opieki zdrowotnej, a także budynkach zamieszkania zbiorowego przeznaczonych dla osób starszych oraz niepełnosprawnych zabrania się stosowania stopni schodów z noskami i podcięciami.
Wymóg nr 2
"w węzłach sanitarnych dla świadczeniobiorców znajdują się poręcze i uchwyty"
oraz
"w obiekcie znajduje się co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno-sanitarne dla świadczeniobiorców, dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową"
Kolejnym wymogiem przewidzianym w rozporządzeniu są udogodnienia dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Jak w przypadku pochylni istnieją "jakieś" wymogi, również wynikające z innej ustawy.
Zatem jakie wymogi ma spełniać toaleta dla osób z niepełnosprawnością ruchową oraz jakie uchwyty powinniśmy zainstalować przy "węzłach sanitarnych" czyli umywalkach?
Zasady przygotowania ustępów dla osób niepełnosprawnych określa § 86 r.w.t. Wynika z niego, że w budynku na każdej jego kondygnacji, która jest dostępna dla osób niepełnosprawnych, co najmniej jedno z ogólnodostępnych pomieszczeń higienicznosanitarnych powinno być przystosowane dla tych osób. Przystosowanie to polega na zapewnieniu przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,5 x 1,5 m oraz stosowaniu w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progów. Należy również zainstalować odpowiednio przystosowaną, co najmniej jedną miskę ustępową i umywalkę, a także jednego natrysku, jeżeli ze względu na przeznaczenie przewiduje się w budynku takie urządzenia. Jeśli chodzi o instalację uchwytów, ustawa nie określa szczegółowych wymogów, jednak mają one ułatwiać korzystanie z urządzeń higienicznosanitarnych.
Wymóg nr 3
"w budynkach wielokondygnacyjnych znajduje się dźwig lub inne urządzenie techniczne (z wyjątkiem schodołazów), umożliwiające wjazd świadczeniobiorcom z niepełnosprawnością ruchową, w tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich, tylko wtedy, gdy świadczenia są udzielane na kondygnacji innej niż parter"
Jeśli nasz gabinet mieści się na piętrze zobowiązani jesteśmy do zainstalowania windy lub dźwigu dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Kabina dźwigu osobowego dostępna dla osób niepełnosprawnych powinna mieć szerokość co najmniej 1,1 m i długość 1,4 m, poręcze na wysokości 0,9 m oraz tablicę przyzywową na wysokości od 0,8 m do 1,2 m w odległości nie mniejszej niż 0,5 m od naroża kabiny z dodatkowym oznakowaniem dla osób niewidomych i informacją głosową.
Wymagane warunki dotyczące pomieszczeń
NFZ określa również dodatkowe warunki dotyczące pomieszczeń udzielania świadczeń zdrowotnych, co jak w poprzednich przypadkach nie wyklucza spełnienia ogólnych wymogów technicznych.
Wymóg nr 1
"zabiegi światłolecznictwa i elektrolecznictwa powinny być udzielane w osobnych pomieszczeniach (boksach), posiadających ściany o wysokości co najmniej 2,0 m, umożliwiających stosowanie wspólnej wentylacji mechanicznej"
Zabiegi światłolecznictwa i elektrolecznictwa
Powyższy wymóg różnie można interpretować, ponieważ powstaje pytanie czy zabiegi z użyciem ultradźwięków czy magnetoterapii o niskiej częstotliwości należy zaliczać do zabiegów elektrolecznictwa? - raczej TAK. W przypadku zabiegów światłolecznictwa wątpliwości już nie ma, zabiegi laseroterapii i przy użyciu lamp zaliczmy do tej samej grupy.
Wysokość ścian co najmniej 2,0 m
Podana wysokość paradoksalnie dotyczy tylko i wyłącznie ścian wydzielonego pomieszczenia – boksu. Wysokość pomieszczeń określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie "Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie" (Dz.U.2015.1422 t.j. z dnia 2015.09.18). Pomieszczenia do pracy, nauki i innych celów, w których nie występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, przeznaczone na stały lub czasowy pobyt:
a) nie więcej niż 4 osób – 2,5 m
b) więcej niż 4 osób – 3,0 m
Pomieszczenia, których wysokość powinna (zgodnie z ust. 1), wynosić co najmniej 3 m i 3,3 m, mogą być obniżone do wysokości nie mniejszej niż 2,5 m w przypadku zastosowania wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji, pod warunkiem uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Wymóg nr 2
"diatermie krótkofalowe i mikrofalowe powinny być instalowane w oddzielnych pomieszczeniach (boksach), odpowiednio zabezpieczonych przed szkodliwym oddziaływaniem promieniowania elektromagnetycznego na otoczenie"
Powstaje pytanie jak należy odpowiednio zabezpieczyć otoczenie przed szkodliwym oddziaływaniem promieniowania elektromagnetycznego? Najlepszym wyjściem z sytuacji jest przeznaczenie odrębnego pomieszczenia na diatermię krótkofalową czy mikrofalową. W przypadku instalowania urządzenia w boksie trzba będzie zabezpieczyć boks ekranem ochronnym. Służy do tego Klatka Faradaya, osłona elektrostatyczna, która chroni przed działaniem pola elektrycznego. W każdym przypadku powinniśmy wykonać badanie oddziaływania pola magnetycznego, najlepiej przez serwis medyczny.
Wymóg nr 3
"sala do kinezyterapii powinna stanowić odrębne pomieszczenie"
Sala do kinezyterapii nie tylko powinna być odrębnym pomieszczeniem ale też powinna spełniać inne wymogi jak wcześniej wspomniana wysokość minimalna ścian ale również inne ogólne wymagania jak wymogi dotyczące standardów lokalowych, które określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (a w szczególności w załączniku 6 - szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zakładu rehabilitacji leczniczej). Dlatego należy pamiętać, że pomieszczenia, w których są wykonywane badania lub zabiegi przy użyciu narzędzi i sprzętu wielokrotnego użycia, niezależnie od umywalek, wyposaża się w zlew z baterią.
Wymóg nr 4
„gabinet masażu powinien stanowić odrębne pomieszczenie (jeżeli świadczenie jest realizowane)”
W przypadku kiedy planujemy udzielanie świadczeń masażu (raczej zawsze planujemy), pomieszczenie, w którym wykonywany jest masaż (według NFZ - gabinet masażu) powinien stanowić odrębne pomieszczenie.
Powstaje pytanie czy musi? Niestety tak, ponieważ użycie słowa powinien w połączeniu z bezokolicznikiem jest równoznaczne z obowiązkiem podjęcia określonego działania, które jest zachowaniem pożądanym, oczekiwanym, spodziewanym. W związku z powyższym "Powinien" tratujemy jako "Jest obowiązany".
